قلمه زدن کاکتوس با روش ZAHATIMA
قلمه زدن کاکتوس با روش ZAHATIMA
تهیه و تنظیم: آقای عباس صرامی با نام کاربری yavar
به نام خدا
سلام بر عزیزان
تصمیم دارم متد نوین قلمه زدن کاکتوس را با شما درمیان بگذارم که بنام ZAHATIMA شناخته میشود.
البته قبل از آن تمایل دارم که مقدمه ایی را برایتان شرح دهم:
چند وقت قبل مطلبی تحت عنوان “اندرفوایدرشدعلفی” جهت مطالعه دوستان نوشتم که درخصوص قلمه زدن بخشهای بی قواره کاکتوسها بود که در اثر رشد علفی بدست می آید و در آن همراه با تصویر نشان داده شده بود که آن بخش بی مصرف کاکتوس را میتوان بصورت خوابیده قلمه زد و ……………..
القصه . بهمراه کامنتهای دوستان شفیق ویکی کاکتوس کامنتی توسط سرکار محترم خانم ماکویی ارسال گردیده بود که حاکی از نگاه عمیق و تفکر دوراندیش ایشان داشت. نکته ایی که ایشان مطرح نموده بودند تا مدتها ذهن مرا با خود درگیر نموده بود و خارج از حد متعارفی که در خود سراغ داشتم به نکته ایشان فکر مینمودم.
سرکارخانم ماکویی به این نکته اشاره داشتند که:
“به هنگام کاشت یک قلمه درخاک هرچقدر که سطح بیشتری از قلمه را در خاک فرو بریم احتمال ریشه زایی بالا رفته ولیکن به همان میزان نیز احتمال درگیرشدن قلمه ی کاکتوس با مقوله پوسیدگی بالا میرود !!”
ودرادامه ذهن مرا و علی القائده هرخواننده ایی را به این سمت هدایت مینمود که کاش راهی برای تعدیل و بهینه تر نمودن کیفیت و نتیجه این فعالیت پیدا میگردید. مدتها ذهن بنده به این نکته تمایل داشت و از بین نکات و لحظه ها و تجاربی که داشتم مراتبی کنار هم قرار میگرفت و مجموعه این تجارب و تصاویر ذهنی مرا به نگارش این نوشتار و درمیان گذاردن آن با شمایان وادار نمود و برای تهیه این مقال که میبایست حتی المقدور استناد قوی و مشاهدات متقن همراه میداشت مجاب گردیدم که در این وقت کاملا نامانوس از سال، چند تن از کاکتوسهایم را از خاک بیرون کشیده و تصاویرشان را برای مشارکت با شما یاران نیک، همراه گفتار پیوست نمایم.
دوستانم …….
لطفا به تصاویر قلمه هایی که اکنون دیگر ریشه دار شده اند خوب بنگرید. چهار تصویر از چهار قلمه کاملا ریشه دار مشاهده میشود.
باکمی دقت متوجه میشوید که ریشه های هریک از کاکتوسها فقط از محل برش خود تشکیل و رشد نموده اند و میتوان گفت با درصد بسیار زیادی ریشه ایی که از محل آرئول تشکیل و خارج شده باشد بسیار کم و احتمالش ضعیف میباشد. البته شرح خواهیم داد که چرا بهنگام تشکیل و زایش ریشه توسط قلمه، آمار ریشه هاییکه از محل آرئولها خارج میگردد بسیار کم است. درتصویر شماره ۳ شما شاهد یک ریشه هستید که برخلاف ریشه های دیگر از محل آرئول بیرون آمده است.
در بافت گیاهان (نه فقط کاکتوسها) یک ترکیب شیمیایی وجود دارد (اکسین) که به محض زخمی شدن پوست گیاه و یا بریده شدن و قطع شدن آن مطابق یک فرمان بیولوژیکی به محل زخم یا برش هجوم برده و درصدد ترمیم زخم خواهد بود. تجمع این ماده شیمیایی توسط محققین ثابت شد که در امر ریشه زایی میتواند تاثیر شگرفی داشته باشد و این ماده درپوست تمامی درختان وجود دارد برای همین هم هست که توصیه میشود جهت تحریک قلمه به ریشه زایی از تکه های پوست درختان بویژه بید استفاده شود لازم بذکر است که باغبانهای کهنه کار هنگامیکه درصدد تکثیر گیاهی هستند که از روش خوابانیدن استفاده میشود (مانند انجیر، یاس شیراز ،انار) بطور غریضی آموخته اند که درآن قسمت از ساقه که زیر خاک قرار میگیرد چند خراش ساده ایجاد نمایند تا امر تشکیل ریشه تسهیل یابد که این مثال موید حضور و تاثیر آن هورمون شیمبایی در محل زخم بروی پوست گیاه میباشد.
پس متوجه شدیم قلمه ها اگر موفق به ریشه زایی شدند بدلیل تجمع آن ماده (یاهورمون) درمحل برش قلمه بوده که در محل زخم تجمع یافته و غلظت بالایی دارند لذا پس از رویش ریشه از محل برش قلمه هرچقدر هم قلمه درون خاک باشد دیگر نیازی به تشکیل ریشه از طریق محل آرئولها نمیباشد. اگر هم این گونه ریشه هایی یافت شود عموما طول و گستردگی کمتری نسبت به باقی ریشه های آن قلمه دارند. علتش این است که سن این ریشه از ریشه های دیگر کمتر است و بعد از تشکیل و زایش ریشه های اصلی بصورت باری بهرجهت!! وغیرضروری شکل گرفته است. (فراموش نشود درمورد قلمه هایی درحال گفتگو هستیم که توسط برش از تنه کاکتوس مادر جدا شده اند. قلمه هاییکه بدون ایجاد برش از تنه مادر جدا میشوند بدلیل عدم وجود زخم و برش عموما از نقاط آرئولها ریشه زایی میکنند).
درمورد قلمه های کاکتوسهای عمودی یا استوانه ایی از آنجا که برای حفظ تعادل و قرارگرفتن در راستای قائم مجبور هستیم که بخش قابل توجهی از قامت کاکتوس را در گلدان مدفون سازیم لذا درمیابیم (بااستناد به تصاویر و آنچه گفته شد) این بخش مدفون درخاک نقشی در ریشه زایی نداشته بلکه وفق بر اشاره تیزبینانه سرکارخانم ماکویی میتواند بمرور زمان منتج به عارضه فساد و پوسیدگی ساقه کاکتوس ما گردد.
پرگویی حقیر و کنار هم چیدن مشاهدات و تجارب بنده که همراه با تصاویر مستند و مستدل ارائه گشت، ذهن خواننده عزیز را میبایستی جهت روشی که در ذیل همراه تصاویر آمده است آماده کرده باشد. شما در تصاویر ذیل شاهد روشی متفاوت از کاشت قلمه کاکتوسهای استوانه ایی هستید که دیگر معایب ناگزیر قلمه های دیگر را ندارد و علاوه بر این نه تنها برای کاشت قلمه که تا سالیان سال و همیشه های همیشه این روش کارآمد بوده و کاکتوس بالغ و چندین ساله را میتوان با آن اداره نمود.
روش کار:
قدری خاک کف گلدان ریخته. بحدی که بدون در نظر گرفتن سایز گلدان، برای حجم یکسال ریشه های احتمالی قلمه کفایت نماید. (تصویر۵)
قلمه را با دست گرفته و خیلی کم خاک بدور آن میریزیم . فقط در این حد که قلمه قدرت متعادل ایستادن را بیابد. (تصویر۶)
یک لوله کاغذی یا مقوایی که شعاع آن مابین قلمه و شعاع گلدان باشد تهیه نموده و جوری در میان گلدان میگذاریم که قلمه را محصورنماید .سپس بیرون این لوله مقوایی را خاک کاکتوس و داخل آنرا شن متوسط میریزیم. (تصویر۷)
شما هم اکنون قلمه ایی دارید که از زیر با حداقل میزان بایسته خاک در تماس است و از اطراف بدلیل محاصره با شن مناسب اصلا احتمال پوسیدگی را ندارد و در عین حال بخوبی در محل نگهداری میگردد. (تصویر۸)
مزایا: دراین روش ساقه ی مدفون قلمه، درگیر با خاک مرطوب نمیباشد و هربار پس ازآبیاری درکوتاهترین زمان ممکن ساقه و شنهای اطراف آن بدلیل میزان بالای هوا دهی شنها خشک خواهد گردید.
این روش متفاوت کاشت قلمه را که درصد تلفات آن در ارتباط با پوسیدگی بصورت فاحشی کاسته خواهد شد را به افتخار دو همراه و دوست خوبمان که مسبب شکل گیری این طرح و روش بودند یعنی سرکار خانم ماکویی گرامی و جناب آقای ذهاب عزیز ZAHATIMA نام میگزاریم.
Zaha برگرفته از نام خانوادگی جناب ذهاب ……
Timaبرگرفته از نام کاربری خانم ماکویی ……
ZAHATIMA
با تشکر و سپاس بیکران از بذل توجه شما خواننده عزیز
عباس صرامی
بسیار سپاسگزارم جناب آقای صرامی گرامی
بنده ی حقیر تنها یک سوال پرسیدم .آفرین بلند به ذهن بالابلند شما که خلاقانه و موشکفانه عمل کردید و ما را در عملکرد و تجربیات خود سهیم کردی.
آموزش بسیار مفیدی بود
چقدر خوب و عالی.
من از ترسم که پوسیدگی پیش نیاد اطراف کاکتوس آب نمیریزم. به جاش کناره های ظرف آب میریزم. اما با این روش دیگه ترس خیس شدن خود کاکتوس هم ندارم:)
خیلی ممنون
بسیار عالی
آقای صرامی عزیز ممنون از مطب ارزشمندتون. روش خیلی جالبی هست.
و از اینکه اینقدر با دقت مطالب بچه ها رو میخونین و در موردشون فکر میکنین و گذری از کنارشون رد نمیشین سپاسگذارم. انسانهایی چون شما کم پیدا میشن.
موفق و پیروز باشین.
man ke migam shoma ostadin hey migin na
in kar 1kar ostadanas :)
بسیار مطلب مفید و آموزنده ای بود باتشکر از جناب یاور که تجربیات گرانقدرشان را در اختیار دیگر اعضاء قرار میدهند امیدوارم همینطور تداوم داشته باشه.این موضوع هنگام هر تعویض گلدان در سال های بعد می بایست رعایت بشه؟
سلام و تبریک و احسنت به این افکار وسیع و ریز بینانه مبتکر شما جناب صرامی آقا یاور عزیز و واقعا ایده جالبی بود و به نظر من رعایت بشه 80 درصد احتمال پوسیدگی رو برطرف میکنه و الباقی بسته به نوع نگهداری و آبدهی نگهدارنده گیاه است .
خسته نباشید .
جناب یاور چه میکنید
شما همیشه با نکات اموزندتون گل میکارید
ماشالا همش هنر و افتخار
عالی بود
بنده هم از این روش نه برای قلمه بلکه هنگام تعویض گلدان استفاده میکردم و میکنم. بعد از اتمام کار خاک اطراف بدنه کاکتوس را کنار میزنم تا انتهای بدنه و ابتدای ریشه مشاهده بشود. سپس حفره ایجاد شده از کنار زدن خاک را با سنگریزه پر میکنم. خوبه کارم؟
دوست عزیز ebram خان
شما هم خودتون خوبید . هم کارتون حرف نداره !
کاملا خلاقانه،اصلا همه بحران را در مورد پوسیدگی حل کردید ممنون
جناب صرامی بزرگوار من که واقعا لذت بردم ، دست مریزاد استاد ، جناب صرامی اگر آن قسمتی که در خاک قرار میگیرد همه آرئول ها را ببریم و تقریبا روی گیاه زخم ایجاد کنیم و پس از پینه بستن بکاریم باید احتمال ریشه زدن از آن مناطق بیشتر بشه . درسته ؟
جناب آقای ذهاب گرامی
بزرگمرد ویکی کاکتوس
از نظر تئوری با توجه به آنچه که در متن آمده فرمایش شما درست است .اما از جنبه عملی یک مورد هست که نمیدانم و نمیدانیم و قابل حساب وکتاب هم نیست و آن اینست که:
بهنگام ایجاد برش اصلی و تولید قلمه هورمون بلافاصله محل زخم را اشباع مینماید وبسمت آن گرایش میابد
اما حالا قلمه ایی که در دست دارییم اگر بفرض 5 آرئول آنرا قطع کنیم (حسب فرمایش شما) آیا اولا قلمه مانند یک عضو زنده عمل میکند و هورمونها را بسمت آرئولهای بریده میفرستد؟؟
دوما آیا قلمه اگر بتواند این فرمان را در خود منتشر کند و هورمونها بسمت 5 آرئول جدا شده بروند آیا غلظت هورمون بیش از حد در هر محل کاسته نخواهد شد؟ و برای ریشه زایی مناسب است؟
لذا با نگاه به مراتب فوق از پاسخ گویی صریح بشما معذورم .
سایه باش و سایه بان
جناب آقای صرامی عزیز
با سلام و عرض تشکر و سپاس از مطالب جدید و متفاوتی که در خدمت مشتاقان قرار می دهید.
اما سوالی که داشتم این بود که آیا به نظر شما، محل ایجاد ریشه ها، به گونه ی کاکتوس مربوط نیست؟
برای این ادعا چهار دلیل ارائه می کنم:
1- به نظر بنده مطالعه بر روی 4 نوع کاکتوس و تعمیم نتیجه به کل گونه ها نمی تواند از اعتبار خوبی برخوردار باشد.
2- تصویر اولی که شما استفاده کرده اید ظاهرا از طریق کشت بذر ایجاد شده نه قلمه زنی
3- نمونه های مورد بررسی شما تماما کاکتوس های استوانه ای هستند و از کاکتوس های کروی، یا کاکتوس هایی مانند اپونتیا ها و اپی فیلوم ها نمونه ای را امتحان نکرده اید.
4- بنده خودم قبلا در این زمینه آزمایش هایی بر روی اپونتیا انجام داده ام. چندین بار به هنگام تعویض گلدان اپونتیاها، متوجه شدم این گونه ها غالبا از آروئل ها ی خود ریشه زایی میکنند. البته چون نقطه ی اتصال اپونتیا به تنه ی مادری خیلی کوچک می باشد و غالباً هم از این ناحیه قلمه زده می شود، بنده قلمه ای را از نواحی میانی برش دادم و بعد از خشک شدن، اقدام به کشت از ناحیه ی بریده شده کردم. بعد از مدتی قلمه را بیرون آورده و مشاهده کردم که باز از قسمت آروئل ها اقدام به ریشه زایی کرده اند.
با توجه به مطالبی ذکر شده، بنده می خواهم از دید خودم نتیجه ای بگیرم.
به نظر بنده آن دسته از کاکتوس هایی که از طریق ایجاد افست (بچه، یا قلمه ی جدید) در آروئل های خود، اقدام به تکثیر خود می کنند (مانند اپونتیا ها و برخی از اچینوپسیس ها) تمایل دارند تا از طریق آروئل های خود اقدام به ریشه زایی کنند.
اما آن دسته از کاکتوس هایی که معمولا یا ایجاد افست نمی کنند یا در سنین خیلی بالا اقدام به این کار میکنند، تمایل دارند تا از نواحی بریده شده اقدام به تولید ریشه کنند.
با تشکر
مسعود نوری
باسلام جناب آقای نوری
بسیار خرسندم که نگاه نقادانه ایی به گفتار و مطالب دارید واین سرآغاز قدمهای سنجیده ومحکم خواهد بود بی شک استحکام آرا و اصلاح و پرورش آنها در سایه نگاه تیزبینانه دوستان نقش میپذیرد
درخصوص بیانات حضرتعالی نکات ذیل را میتوانم بحضورتان ارائه دهم:
1- کاملا فرمایش حضرتعالی متین میباشد . با بررسی شرایط فقط 4 کاکتوس نمیتوان شواهد را به همه آنها تعمیم داد. اما نظر شما را به این نکته جلب مینمایم که
الف) بنده در هیچ کجای گفتار قصد وغرض تعمیم دادن این مشاهده را به خانواده کاکتوسها نداشتم اگر دقت فرمایید از کلماتی مانند "عموما .غالبا و....." استفاده نموده ام
ب) حتی اگر بجای 4 کاکتوس از 40 کاکتوس هم بعنوان شاهد استفاده میکردم .باز فرمایش شما صحت وسقم خود را بهمراه داشت و نمیشد از 40 کاکتوس به اصلی همگانی رسید. لذا قبول بفرمایید گفتاربنده یک گفتار کاملا ساده و خانگی ودوستانه بود و انتظار نداشته باشید بنده تمامی کاکتوسهایم را نبش قبر میکردم در این فصل سرد تا تعداد شواهد افزایش یابد !! مهم انتقال مفهوم بود ونه اصرار بر اثبات
2) تصویر اول حاصل کشت بذر نیست بلکه قلمه ایست که از تنه مادر جدا گشته . و از برش برای جداسازی آن استفاده نشده است
3) اگر مجددا متن را این بار با تامل بیشتر مرور نمایید اتفاقا خواهید دید که اصل گفتار بر همین نکته که شمابزرگوار فرموده ایید استوار است . یعنی حکایت را برای قلمه زنی کاکتوسهای استوانه ایی نوشته ام و لاغیر !!!
قبل از شروع شرح کار دقت فرمایید یک پاراگراف مانده به آخر کاملا مشهود است که حکایت را بر اساس کاشت کاکتوسهای ستونی مستقیما ذکر نموده است
4) بله حق با شماست اپونتیا حتی اگر با برش بر پد خود کشت شود غالبا ریشه هایش از محل آرئول خارج میشود
در مورد دیدگاه شما هماکنون نظر خاصی ندارم . هرچند بیان ونتیجه گیری شما اصلا نمونه و تصویری همراه خود ندارد که بشود بقول شما آنرا تعمیم داد . میتواند کاملا صحیح باشد یا نه و یا اینکه با درصد بسیار زیادی این چنین باشد که میفرمایید. بنده چون هیچ تسلطی به مطلب ندارم از جانب خودم نمیتوانم رای صادر کنم.
اما لطفا به یک نکته توجه نمایید . اسکلت گفتار این متن بر پایه روش متفاوت برای کاشت قلمه کاکتوسهای استوانه ایی میباشد . اشاره مقدماتی به محل تشکیل ریشه فقط جهت آماده سازی ذهن خواننده جهت این مطلب بود که نادیده گرفتن سطح بدنه کاکتوس استوانه ایی در عمق خاک عموما (به عموما توجه فرمایید) در نتیجه و راندمان سیستم ریشه وبسط آن نقشی ندارد و اتفاقا حذف آن مزیت بهمراه دارد.
کما اینکه تصویری که شما اشاره داشتید علیرغم اینکه با برش از مادر جدا نشده اما باز از ناحیه آرئول ریشه زایی نداشته است.
درهرحال حسن توجه حضرتعالی و بررسی نقادانه شما را بسیار قابل اعتنا و تامل دانسته و حضور همراهانی جدی و فعال را چون شما غنیمت میدانم .
موفق و سربلند باشید
جناب صارمی ممنون از شما بابت اشتراک گذاری مطلب و تشکر از ایده و نظر خانوم ماکویی و آقای ذهاب
به به!!!چه خبره اینجا؟!
آقای صرامی عزیز و بزرگوار درود بر قامت روح والا و معلم گونتون.
بعد از خوندن انتهای متن یاد اون بغض تو گلوتون افتادم که می گفتین هر چی که چشم آبیا میگن حتما درست نیست و امکان این هست که یه چیزایی رو ما بدونیم که اونا ندونن و تو دور و برمون پتانسیلهای خوبی داریم و...!هیییییی :( چی بگم والا،دوست ندارم حرف تکراری زده باشم و بگم خیلی خوب بود یا فلان بود و چنان بود، من وقتی میبینم شما و آقای ذهاب و دیگر معلمین و اساتید گرانقدر سایت با این پشتکار دارین زحمت میکشین اولش عصبی میشم که چرا نمی تونم کاری بکنم بعدش حسودیم میشه که شما هر وقت دلتون خواست میتونید برین دنبال کار کردن واسه کاکتوس و من اسیر و در بند.
خانم ماکویی بهتون تبریک میگم بابت داشتن نگاه تیزبینانتون امیدوارم که در آینده ای نزدیک در مراتب بالاتر شاهد موفقیت هاتون باشم.
خب آقای صرامی در مورد این چیزایی که با خوندن متن ذهنمو مشغول کرده میشه یه توضیح بدین؟
مقدار خاک اولیه که تو توضحاتتون گفته بودین کم نیست؟ یعنی قلمه بعده یکسال ریشهاش تو هم پیچیده نمیشه؟
مورد بعم اینک:
ما وقتی قسمت بیرونی کاغذ رو خاک میریزیم ریشها بسمت بالا میان؟آخه من یه جا خونده بودم نوک ریشه یه چیزی هست که به ریشه میفهمونه جاذبه زمین از کدوم طرفه و اونو به سمت پایین میکشه!!!منظورم اینه به سمت بالا امدن ریشه باعث اختلال تو رشد طبیعی نمیشه؟
همین!
اگه پاسخ بدین ممنون میشم.
موفق باشین.
با سلام خدمت همه کاکتوس دوستان، این روشی که در بالا ذکر شده، 3 الی 4 سال است که بصورت ناخداگاه ! بنا به تجربه، توسط اینجانب نیز انجام می پذیرد. واین مطالب ذکر شده در مورد اکینوپسیس ها ،اکینو(اچینو) ها ، آستروفیتوم ها هم به تجربه بنده جواب کامل داده... البته بنده یک مدل مندرآوردیه دیگه هم دارم که اگه تصاویرشو پیدا کنم حتما حتما خدمت دوستان ارائه میکنم. این مسئله ی پوسیدگی قبل از ریشه دار شدن من را هم سالهاست هر بار که قلمه ای می زنم تا ریشه دار شدنش فکرمو درگیر می کنه...
با سپاس از مطالب بسیار بسیار عالیتون. شادو موفق باشید.
سلام با اين بحثي كه شد من باز هم شك كردم به موضوع و نتيجه؟؟؟
سلام
واقعا زیبا بود اما سوالی ذذهنمو مشغول کرده آیا همه کاکتوس ها رشد علفی دارند؟
ببخشید اشتباه شد
دیدگاه خود را ا
ینجا تایپ کنید...خيلي خيلي عاليه وخلاقانه
سلام
اینهای علامت تی
ک زدم ایا دوباره قابل رشد هستند
سلام
اینهای علامت تیک زدم ایا دوباره قابل رشد هستند
سلام دوست عزیز
منظورتون پاجوش هاست؟
اگر هنوز اون ها رو جدا نکردید که بهتره یکم بزرگتر بشوند و بعد جدا کنید(هر چه بزرگتر باشد احتمال ریشه دادن بیشتر می شود)
اگر هم جدا کردید که بذارید ایشالله که میگیره(کار دیگه ای نمی تونید بکنید!!!)
سلام
من جداشون نکردم. میشه توضیح بدید چگونه بچه های کاکتوس در خاک فرو کنم؟
اگر نکردید پس یکم صبر کنید تا بزرگتر بشوند
کلیات کاری که باید انجام بدید شبیه لینک زیر است:
http://wikicactus.com/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%82%D9%84%D9%85%D9%87-%D8%B2%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%A7/
باسپاس فراوان از ایده بسیار مفیدتان
سوالی که داشتم میخواستم بدونم قبل از قلمه زدن باید ته قلمه رو برش داد یا از مانجایی که از ساقه قطع شده گذاشت توی گلدان ،درود فراوان
خب الان این سوال برای من پیش اومد که قبل از این که قلمرو توی گلدان قرار بدیم باید بزاریم اون کاکتوس پینه ببنده یا نه همینجوری بزاریم تشکر از شما